خاکهای مناطق خشک و نیمه خشک بهشدت تحت تأثیر تجمع نمکها بهویژه گچ و کربناتها هستند. خاکهای این مناطق ذاتاً مواد آلی کم و ساختمان ناپایداری دارند. بهعلاوه پوشش گیاهی طبیعی سطح خاکها ضعیف و سطح خاک در معرض عوامل فرساینده بهویژه ضربه قطرات باران قرار دارد. این پژوهش بهمنظور بررسی میزان فرسایش پاشمانی در ارتباط با درجه شیب در خاکهای با خصوصیات مختلف انجام گرفت. در این راستا 12 نوع بافت خاک در معرض بارانی با شدت 40 میلی متر بر ساعت به مدت 10 دقیقه در چهار درجه شیب (صفر، 10، 20 و 30 درصد) قرار گرفت. مجموعاً تعداد 144 جعبه خاک به ابعاد 35 سانتیمتر ×25 سانتیمتر با استفاده از طرح بلوکهای کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. نتایجنشان داد که تفاوت معنیداری (P<0.001) بین خاکها از نظر فرسایش پاشمانی خاکها وجود داشت. در میان خاکها، خاک سیلتی با میانگین 244.20 گرم بر متر مربع بالاترین و خاک شنی با میانگین 65.71 گرم بر متر مربع کمترین مقدار فرسایش پاشمانی را داشتند. فرسایش پاشمانی بهطور معنیداری تحت تأثیر شیب سطح قرار داشت، فرسایش پاشمانی از شیب 0 تا 10 روند کاهشی و از شیب 10 تا 30 روند افزایشی را نشان داد. همبستگی معنیداری بین فرسایش پاشمانی و درصد شن، درصد رس، قطر هندسی اندازه ذرات، جرم مخصوص ظاهری، هدایت هیدرولیکی اشباع، ماده آلی، کربنات کلسیم معادل و گچ مشاهده شد. تحلیل رگرسیون خطی چندگانه نشان داد که فرسایش پاشمانی به طور معنیداری با ماده آلی، کربنات کلسیم معادل و گچ رابطه با ضریب تبیین 0.75 داشته است. بر اساس نتایج به دست آمده میتوان هدررفت خاکهای متفاوت در مقابل فرسایش پاشمانی را میتوان به طور اولیه با استفاده از معادله رگرسیونی و بر اساس این متغیرها برآورد کرد.
balyani A, vaezi A, Emami H. Variability of Splash Erosion from Slope Gradient and Soil Properties. jwmseir 2018; 12 (41) :95-104 URL: http://jwmsei.ir/article-1-685-fa.html
بلیانی علی، واعظی علیرضا، امامی هادی. تغییرپذیری فرسایش پاشمانی از تندی شیب و ویژگیهای خاک. مجله علوم ومهندسی آبخیزداری ایران. 1397; 12 (41) :95-104
به اطلاع کلیه نویسندگان ، محققین و داوران محترم می رساند:با عنایت به تصمیم هیئت تحریریه مجله علمی پژوهشی علوم و مهندسی آبخیزداری فرمت تهیه مقاله به شکل پیوست در بخش راهنمای نویسندگان تغییر کرده است. در این راستا، از تاریخ ۱۴۰۳/۰۱/۲۱ کلیه مقالات ارسالی فقط در صورتی که طبق راهنمای نگارش جدید تنظیم شده باشد مورد بررسی قرار خواهد گرفت.