مقدمه: فرسایش آبی یکی از مهم‌ترین انواع تخریب اراضی در اغلب نقاط ایران است که سبب از بین رفتن خاک حاصلخیز شده است. در این راستا اجرای اصولی پروژه‌های آبخیزداری و اقدامات بیولوژیکی، بویژه استفاده از پوشش گیاهی بومی در بخش‌هایی از آبخیز که وضعیت فرسایشی ضعیف و متوسطی دارد، میتواند فرسایش خاک را تحت مدیریت قرار دهد.پایش و اندازه‌گیری شاخصهای تنوع‌زیستی در این مناطق میتواند سبب آشکارسازی اثر سازههای آبخیزداری بر رویش‌های بومی بعد از گذشت قریب به بیست سال شود. هدف از انجام این پژوهش مستندسازی و آنالیز پوشش گیاهی منطقه بوده که سبب آشنایی بهتر با فهرست گونههای خودرو و اثر پخش سیلاب بر رویش‌های بومی با استفاده از شاخصهای پوشش گیاهی است. مواد و روشها: در این پژوهش آنالیز پوشش گیاهی در منطقه آبخوان آب‌بید-سربیشه شهرستان گتوند در استان خوزستان با استفاده از شاخصهای تنوع زیستی صورت گرفت. طی بازدیدهای صحرایی از محل سازههای احداث شده در ایستگاه دو قطعه یک هکتاری در محل پخش سیلاب و شاهد در نظر گرفته شد. از آنجا که پوشش گیاهی از نظر ترکیب گونهای یکسان بود بصورت تصادفی تعداد 30 پلات در محل بستر پخش سیلاب و 30 پلات در خارج آن زده شد. در فصل رویش درصد پوشش زنده گونهها، درصد زمین لخت، لاشبرگ و خاشاک، ثبت شد. همچنین تمام گونههای گیاهی تا حد زیرگونه و واریته شناسایی شدند. سپس شاخصهای تعداد گونه، درصد پوشش و تنوع گونهای (سیمپسون و شانون) محاسبه شد. پوشش گیاهی پلات‌ها با استفاده از آزمونt مستقل مقایسه شد. نتایج و بحث: پیمایش میدانی سبب شناسایی 40 گونه گیاهی متعلق به 16 تیره در این منطقه شد. 90 درصد گونهها دارای شکل رویشی تروفیت یا یکساله و کوتاه‌‌زی هستند. نتایج آنالیز آماری نیز این نشان داد بین میانگین همه شاخصهای شانون، سیمپسون، درصد پوشش و تعداد گونه گیاهی در پلات‌های محل بستر پخش سیلاب با پلات‌های خارج از بستر اختلاف معنی‌داری در سطح 1 درصد وجود دارد. در بستر پخش سیلاب تعداد گونه، درصد پوشش، شاخص سیمپسون و شاخص شانون مقدار بیشتری نسبت به منطقه شاهد دارند.. که بیانگر نقش موثر عملیات پخش سیلاب در منطقه است.
dinarvand M, peyrov S, arami S H, sametzadeh A. Vegetation and species diversity in the floodplain of the Abbid Sarbisheh-Gotvand watershed in Khuzestan province. jwmseir 2025; 19 (69) : 5 URL: http://jwmsei.ir/article-1-1203-fa.html
دیناروند مهری، پیرو صبا، آرامی سید حسین، صامت زاده آرام. بررسی تاثیر پخش سیلاب بر پوشش گیاهی و تنوع گونهای در حوضه آبخیز آب‌بید سربیشه گتوند در استان خوزستان. مجله علوم ومهندسی آبخیزداری ایران. 1404; 19 (69)
به اطلاع کلیه نویسندگان ، محققین و داوران محترم می رساند:با عنایت به تصمیم هیئت تحریریه مجله علمی پژوهشی علوم و مهندسی آبخیزداری فرمت تهیه مقاله به شکل پیوست در بخش راهنمای نویسندگان تغییر کرده است. در این راستا، از تاریخ ۱۴۰۳/۰۱/۲۱ کلیه مقالات ارسالی فقط در صورتی که طبق راهنمای نگارش جدید تنظیم شده باشد مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
