مقدار رطوبت خاک سطحی، نقشی مهم و مؤثر در تولید رواناب و هدررفت خاک بهویژه در مناطق خشک و نیمهخشک دارد. بههمین منظور آزمایشی با هدف تعیین اثر رطوبت اولیه بر رواناب و هدررفت خاک در دو بافت خاک (لومی، لومرسشنی) در زمینی بکر در محدوده دانشگاه زنجان با چهار سطح رطوبت اولیه (یک، چهار، هفت و 10 روزه) انجام شد. آزمایش صحرایی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادقی در ابعاد کرت (80 × 60سانتیمتر) با استفاده از دستگاه شبیهساز باران انجام گرفت. برای هر خاک 12 کرت در دامنهای با شیب یکنواخت هفت درصد احداث شد. کرتها تحت باران شبیهسازی شده با شدت 55 میلیمتر بر ساعت و تداوم 30 دقیقهای قرار گرفتند. نتایج نشان داد که، تفاوت معنیداری از نظر مقدار رواناب بین خاکهای مطالعاتی وجود داشت (01/0p<) که این موضوع متأثر از مقدار رطوبت اولیه در خاکها بود. تفاوتی معنی دار در خاک لومی از نظر مقدار هدررفت خاک بین سطوح رطوبتی اولیه مشاهده نشد (05/0p>)، خاکدانههای با رطوبت اولیه بالا در این خاک در مقابل جداشدگی بوسیله قطرات باران مقاومت کردند، در حالیکه این تغییرات در بین سطوح رطوبتی اولیه خاک لومرس شنی معنی دار بود (05/0p<)، که به مقدار اندک ماده آلی و مقدار بیشتر رس، مرتبط بود. برخلاف انتظار، رابطهای معنی داری (05/0p>) بین هدررفت خاک و تولید رواناب، تحت سطوح رطوبتی در خاک ها مشاهده نشد.