تخلیه‌کننده‌ها مجموعه‌ای از سازه‌ها هستند که برای انتقال آب از دریاچه سد به نقاط تخلیه در پایین‌دست سد به کار می‌روند. وجود جریان تحت فشار در بالادست دریچه تخلیه‌کننده‌ها، وجود افت انرژی جریان به دلیل عوامل مختلف و همچنین مقادیر ناچیز نسبت بازشدگی دریچه به تراز آب روی دریچه تخلیه‌کننده، سبب می‌شود استفاده از روابط و نتایج به دست آمده از روش‌های تئوری با خطاهای چشمگیری در تعیین پارامترهای مختلف مربوط به تخلیه‌کننده‌ها از جمله مقادیر ظرفیت آبگذری دریچه‌ها همراه باشد. براین اساس نیاز به انجام مطالعات آزمایشگاهی دقیق در این خصوص می‌باشد.

  در این تحقیق پس از طراحی و ساخت مدل فیزیکی مجرا و دریچه‌های سرویس و اضطراری در آزمایشگاه هیدرولیک پژوهشکده حفاظت خاک وآبخیزداری، آزمایش‌های لازم انجام پذیرفت. مقادیر ارتفاع معادل فشار در نقاط مختلف و میزان آبگذری دریچه در 6 تراز مخزن و 12 بازشدگی از دریچه‌ها، اندازه‌گیری شد.

  نتایج نشان داد روند تغییرات ضریب آبگذری دریچه‌ سرویس در اختلاف تراز حداکثر، از بازشدگی 2 تا 10 درصد سیر صعودی داشته، و از بازشدگی 10 الی 30 درصد، روندکاهشی را طی کرده و در ادامه از بازشدگی 30 تا 70 درصد با آهنگ نسبتاً ملایم روند افزایشی به خود می‌گیرد و در نهایت از بازشدگی 70 درصد به بالا سیر افزایش ضریب آبگذری، شیب تندتری به خود می‌گیرد. این روند در سایر ترازهای مورد آزمایش نیز دیده می‌شود، لذا آهنگ تغییرات ضریب آبگذری در دو تراز پائینی، از بازشدگی 50 درصد به بالا آغاز می‌شود. بطورکلی بررسی تغییرات ضریب آبگذری نشان داد با افزایش بازشدگی دریچه‌ها مقدار این ضریب، افزایش می‌یابد. تغییرات عدد فرود نیز نشان داد با افزایش تراز مخزن مقادیر عدد فرود جریان افزایش یافته، و در یک تراز ثابت از مخزن، با افزایش بازشدگی دریچه‌ها مقدار عدد فرود کاهش می‌یابد.