|
شبیه سازی تغییرات ریخت‌شناسی رودخانه در شرایط حذف سد وشمگیر-گرگانرود
|
سامان غفاری   ، مهدی یاسی* ، جواد فرهودی |
|
|
|
چکیده: (۱۹۲۵ مشاهده) |
حذف سد از روش‌های احیاء زیست‌بوم رودخانه است. در پژوهش حاضر، حذف سد وشمگیر بر روی رودخانه گرگانرود در استان گلستان، به دلیل حجم بالای رسوبات درون مخزن و پایان عمر مفید آن موردنظر قرار گرفت. سه سناریو جهت حذف سد وشمگیر انتخاب شد: 1- حذف کامل (مشابه شکست ناگهانی سد در روز آفتابی با مخزن پر از آب)؛ 2- حذف پلهای سرریز؛ و 3- حذف با رسوبات پایدار. مدل‌سازی سه سناریو حذف سد مدل یک‌بعدی HEC-RAS برای جریان ناپایدار با انتقال رسوب در شش بازه با طول 128 کیلومتر (از سد وشمگیر تا دهانه دریای خزر) انجام یافت. نتایج نشان داد که سناریو اول بیشترین میزان فرسایش و رسوب‌گذاری را در بازه‌های رودخانه ایجاد می‌کند. بیشترین رسوب‌گذاری در بازه اول (21 کیلومتر پائین‌دست سد وشمگیر) و بیشترین فرسایش در بازه ششم (به‌سوی دریا) است. در سناریو دوم، شدت تغییرات بستر رودخانه کمتر شده؛ و بیشترین رسوب‌گذاری و فرسایش به ترتیب در بازه اول و پنجم روی خواهد داد. نتایج مدل‌سازی سناریو سوم، به دلیل شدت‌های کم فرسایش و رسوب‌گذاری، با عدم قطعیت همراه بود. سناریو دوم (حذف پلهای سرریز) به‌دلیل شدت تغییرات کمتر بستر و قابلیت بازتوانی تدریجی زیست‌بوم رودخانه، به‌عنوان بهترین گزینه پیشنهاد می‌گردد. |
شماره‌ی مقاله: ۲ |
| واژه‌های کلیدی: تغییرات رودخانه، ساماندهی رودخانه، شکست سد، مدل‌سازی مرفولوژیکی رودخانه |
|
|
متن کامل [PDF 1013 kb]
(۶۰ دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1399/10/2 | پذیرش: 1400/7/22 | انتشار: 1401/3/12
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
