این مقاله رابطهی تجربی برای تعیین درصد خوردگی بتن حوضچههای آرامش سدهای انحرافی و اصلاحی بر اثر ضربه رسوبات جریان واریزه را بررسی میکند. بررسی پژوهشهای پیشین نشان میدهد که در آزمایشهای پژوهشهای گذشته، مخلوطی از اثر ضربه و سایش آزمایش گردیده و رابطهی تجربی نیز برای اثر ضربه و یا سایش ارایه نشده است و همچنین قطر دانههای رسوب نیز در حد قطرهای رسوب متداول در جریانهای واریزهای نبوده و یا ضربات دانههای رسوب روی حوضچهی خالی از آب بررسی شده است، بنابراین در این پژوهش، رابطهی تجربی پیشنهاد شده است که اثر ضربهی رسوبات درشت دانهی جریان واریزهای روی دالهای بتنی حوضچههای آرامش با وجود عمق پایاب را تعیین میکند. در این پژوهش، ابتدا تحلیل ابعادی صورت گرفته و سپس 1 35 نمونهی بتنی آزمایش شده است. آزمایش روی نمونههای بتنی با سه عیار سیمان و پنج عمق گوناگون آب پایاب و به سه قطر مختلف رسوب واریزهای انجام شده و خوردگی ناشی از ضربات متوالی دانهی رسوب اندازهگیری و ثبت شده است. سپس همبستگی یک متغیره و چند متغیره برای تخمین درصد خوردگی حوضچه در اثر ضربات رسوب بررسی و در نهایت بر اساس میانگین مربعات خطاهای هر یک از روابط تجربی، رابطهی توانی چند متغیره پیشنهاد شده است. بررسی همبستگی بین عاملهای بی بعد نشان میدهد که درصد خوردگی حوضچهی آرامش با انرژی پتانسیل دانههای رسوب و نسبت سرعت برخورد دانهی رسوب به بتن حوضچهی آرامش به سرعت برخورد سطح آب، بستگی دارد. نتایج پژوهش حاضر میتواند در برآورد عمر مفید سدهای انحرافی و سدهای اصلاحی بتنی در مقابل سیلابهای واریزهای استفاده شود .
Banihabib M E, Elahi M. Experimental Study of the Impact of Sediments on Stilling Basin of Diversion Dams. jwmseir 2010; 3 (9) :27-34 URL: http://jwmsei.ir/article-1-126-fa.html
بنی حبیب محمد ابراهیم، الهی مسیح. رابطهی تجربی برای تعیین تخریب ناشی از ضربهی رسوب بر حوضچههای آرامش. مجله علوم ومهندسی آبخیزداری ایران. 1388; 3 (9) :27-34