فرسایش آبکندی یکی از عوامل تخریب اراضی است که با از دست رفتن خاک حاصلخیز، موجب خسارت زیادی میشود. به این منظور، در پژوهش حاضر با استفاده از رابطه ی کوکران، 40 آبکند به منظور اندازهگیری در حوزه ی آبخیز مزایجان واقع در جنوب شرق استان فارس انتخاب شد.جهت تعیین فاکتورهای تأثیرگذار بر طبقهبندی نمونهها، از روش تحلیل عاملی استفاده گردید. به منظور تعیین مؤثرترین عوامل در ایجاد و گسترش و تولید رسوب آبکندها از روش رگرسیون چند متغیرهی پسرونده استفاده شد. نتایج نشان داد مساحت آبخیز ایجاد آبکندها تابع متغیرهای درصد خاک لخت، مادهی آلی و شن است. به طوری که با افزایش هر درصد خاک لخت مقدار 379/0 به مساحت آبخیز ایجاد آبکندها اضافه میشود و به میزان هر واحد درصد مادهی آلی خاک و درصد شن بهترتیب مقدار 349/0 و 363/0 واحد از مساحت آبخیز ایجاد آبکندها کاسته میگردد. همچنین در تعیین عوامل اثرگذار بر حجم آبکندها درصد شن، مهمترین عاملاثرگذار بر کاهش حجم آبکندها بود. بنابراین به منظور جلوگیری از توسعه ی آبکندها و کاهش تولید رسوب باید توجه بیشتری به کنترل فرسایش در پیشانی آبکندها داشت؛ از این رو می توان با ایجاد و حفظ پوششگیاهی، مدیریت مناسب مراتع و قرق آنها، با افزایش زبری و کاهش رواناب، به کاهش نرخ فرسایش آبکندی کمک کرد.
Hedayat fard M, Gholami H, Soleimanpour M, Holisaz A. Determining Effective Factors on Gullies Development in Mazayjan Watershed, Fars Province, Using Multivariate Statistical Methods. jwmseir 2021; 15 (52) :44-53 URL: http://jwmsei.ir/article-1-972-fa.html
هدایت فرد محمد، غلامی حمید، سلیمان پور مسعود، حلی ساز ارشک. تعیین عوامل اثرگذار بر توسعهی آبکندها در حوزهی آبخیز مزایجان استان فارس با استفاده از روشهای آماری چند متغیره. مجله علوم ومهندسی آبخیزداری ایران. 1400; 15 (52) :44-53
به اطلاع کلیه نویسندگان ، محققین و داوران محترم می رساند:با عنایت به تصمیم هیئت تحریریه مجله علمی پژوهشی علوم و مهندسی آبخیزداری فرمت تهیه مقاله به شکل پیوست در بخش راهنمای نویسندگان تغییر کرده است. در این راستا، از تاریخ ۱۴۰۳/۰۱/۲۱ کلیه مقالات ارسالی فقط در صورتی که طبق راهنمای نگارش جدید تنظیم شده باشد مورد بررسی قرار خواهد گرفت.