با توجه به مجوز اخذ شده از دفتر سیاستگذاری و برنامهریزی و امور پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، از تاریخ 01. 06. 1402 بهمنظور چاپ مقاله، مبلغ 6.500.000 ریال دریافت میشود. این مبالغ باید به شماره کارت 8592-0045-8370- 5859 و یا شماره حساب 0294224971 بهنام انجمن آبخیزداری ایران، بانک تجارت، بابت هزینه داوری، انتشار و خرید کد Doi مقاله واریز و رسید آن از طریق سامانه شخصی قسمت این فرم ها در سامانه نشریه بارگزاری شود.
لازم به ذکر است پرداخت فوق هم از طریق شعب بانکها و هم از طریق همراه بانک و یا بانکداری اینترنتی به شکل پرداخت پایا قابل انجام است.
سدهای اصلاحی بهعنوان یکی از مهمترین اقدامات مهندسی در مدیریت آبخیز، نقش مؤثری در کاهش خطر سیلاب، کنترل فرسایش و بهبود پایداری اکوسیستمها دارند. این سازهها با تغییر مورفولوژی آبراههها و کاهش سرعت جریان، موجب تهنشینی رسوبات و تثبیت بستر میشوند. بااینحال، مطالعات کمی درباره اثرات کاهش ظرفیت ذخیرهسازی ناشی از پرشدگی رسوبات بر عملکرد هیدرولوژیکی این سدها اندک است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر پرشدگی تدریجی مخازن سدهای اصلاحی بر رفتار هیدرولوژیکی حوزه آبخیز میمه در استان ایلام انجام شد. دادههای اقلیمی و هیدرولوژیکی روزانه طی سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، همراه با ویژگیهای خاک و کاربری اراضی سال ۱۳۹۸ گردآوری و با مدل +SWAT شبیهسازی گردید. مدل با شاخصهای NSE=0.70 و R²=0.72 در دوره واسنجی و NSE=0.77 و R²=0.81 در دوره اعتبارسنجی از دقت مطلوبی برخوردار بود. بر اساس حجم بهینه ۲٬۲۳۴٬۱۶۹ مترمکعب برای کل مجموعه سدها، چهار سناریو شامل بدون رسوب و پرشدگیهای ۲۵، ۵۰ و ۷۵ درصدی اجرا شد. نتایج نشان داد با افزایش میزان پرشدگی، جریان متوسط از ۲٫۷۶ به ۳٫۴۷، ۴٫۵۳ و ۵٫۳۳ مترمکعب بر ثانیه و دبی اوج از ۱۵۲ به ۲۶۱، ۴۰۹ و ۶۰۸ مترمکعب بر ثانیه افزایش یافت، در حالی که جریانهای کمینه تغییر چندانی نداشتند. این یافتهها بیانگر آن است که کاهش ظرفیت مخزن موجب افزایش رواناب متمرکز و خطر سیلاب پاییندست میشود، اما بر جریانهای پایه اثر قابلتوجهی ندارد. مقایسه با مطالعات مشابه جهانی نشان داد که نتایج با شواهد موجود همخوانی دارد و پرشدگی رسوبات در اغلب مخازن، موجب کاهش ظرفیت مؤثر و تغییر رژیم جریان پاییندست میشود. در مجموع، مطالعه حاضر اهمیت پایش مستمر وضعیت رسوبگذاری، اجرای برنامههای مدیریت رسوبات و طراحی سازههای جایگزین یا تخلیه مخازن در فصول خشک را برای حفظ کارایی هیدرولوژیکی سدهای اصلاحی و کاهش خطر سیلاب تأیید میکند. یافتهها میتواند مبنای تصمیمگیری مدیریتی و برنامهریزی پایدار در پروژههای آبخیزداری کشور قرار گیرد.
Shirkhani R, Akhtari A, Tavakoli M. Assessment of the Impact of Sediment Deposition in Check Dams on Their Hydrological Effects Using a Scenario-Based Approach and the SWAT+ Hydrological Model. jwmseir 2025; 19 (70) : 7 URL: http://jwmsei.ir/article-1-1211-fa.html
شیرخانی رضا، اختری علی اکبر، توکلی محسن. ارزیابی تاثیر میزان رسوبگذاری در بندهای اصلاحی بر اثرات هیدرولوزیکی آنها با استفاده از رویکرد سناریومحور و مدل هیدرولوژیکی +SWAT. مجله علوم ومهندسی آبخیزداری ایران. 1404; 19 (70)
به اطلاع کلیه نویسندگان ، محققین و داوران محترم می رساند:با عنایت به تصمیم هیئت تحریریه مجله علمی پژوهشی علوم و مهندسی آبخیزداری فرمت تهیه مقاله به شکل پیوست در بخش راهنمای نویسندگان تغییر کرده است. در این راستا، از تاریخ ۱۴۰۳/۰۱/۲۱ کلیه مقالات ارسالی فقط در صورتی که طبق راهنمای نگارش جدید تنظیم شده باشد مورد بررسی قرار خواهد گرفت.